Primarna funkcija obuće je zaštita ljudskog stopala od vremenskih prilika, fizičkih povreda (uboda, udara, ogrebotina, opekotina, hemikalija). Sekundarana funkcija obuće je estetska.

Po vrstama i polu potrošača, obuća se deli na:

• Bebi (od broja 18 do broja 22)
• Dečiju (dečiju manju i dečiju veću) od 22 1⁄2 do 30
• Dečačko – devojačku (od 31 do 34)
• Mladalačku (od 34 1⁄2 do 38)
• Žensku (od 34 1⁄2 do 42)
• Mušku (od 39 do 47)

Ovo su veličine date po francuskom sistemu mera. Pored ovog postoji još i engleski i centimetarski sistem mera, ali je francuski najzastupljeniji.

"BORELI" poseduje poseban program "GULIVER" za mučkarce i žene sa većim stopalima, gde brojevi za žene idu od broja 43 do broja 44, a za muškarce od broja 47 do broja 50.

Prema konstrukciji:

• Plitka – niska
• Poluduboka – 3⁄4
• Duboka – čizmica i čizma

Obuća se još i deli prema nameni, odnosno prema uslovima praktične upotrebe (za svakodnevnu upotrebu, sportska obuća, zaštitna obuća, vojnička, kućna...), kao i prema godišnjem dobu, odnosno povezivanjem godišnjih doba (proleće – leto i jesen - zima).

NASTANAK MODELA I PROCES PROIZVODNJE

PRIPREMA MODELA ZA PROIZVODNJU

Modeli se namenski dizajniraju, radi se kolekcija za proleće/leto ili jesen/zimu. Prvo se izaberu djonovi na kojima će se raditi modeli, a zatim odgovarajući kalupi. Sledeći korak je prenošenje dizajna na kalup. Kalup se oblepi tesakrep trakom i na nju se nacrta model, koji je prethodno zamišljen. Odlepi se vanjska polovina trake sa kalupa i lepi se na hamer-papir, na osnovu čega se radi osnova. Iz osnove se isecaju šabloni lica i postave, deo po deo, pri čemu se uzima u obzir način spajanja delova. Sledi biranje materijala od kojih će se raditi cipela, vodeći računa o vrsti kože ili materijala, debljini materijala, boji.

Zatim se izrađuje prototip cipele. Prvo se noževima ručno kroje delovi. Prednji deo se radi od najkvalitetnije kože. Posle krojenja, delovi se pripremaju za šivenje. Sašiveno gornjište se spaja sa postavom i šalje se na oblikovanje na kalupu i konačno lepljenje.

Ovo se sve radi u tehničkoj pripremi, koja predstavlja proizvodnju u malom. Od izrađenih prototipova biraju se modeli koji će ići u serijsku proizvodnju. Pre puštanja u priozvodnju rade se korekcije modela, kao i fitovanje, odnosno proba. Sledi naručivanje noževa za mašinsko isecanje delova cipele i ostalih delova cipele – đonova, pertli, ringli, pojačanja...

kalup pripremljen za izradu prototipa

PROCES PROIZVODNJE

Prva faza je mašinsko krojenje svih delova lica i postave cipele. Vrši se na presama pomoću specijalno izrađenih noževa, vodeći računa o pravcu istezanja materijala i kvalitetu kože za određene delove cipele, kao i o tome da se materijal što bolje iskoristi i da bude što manje otpada. Najkvalitetniji delovi kože koriste se za izradu prednjih delova cipele.

Nakon krojenja, delovi idu u šivaće odeljenje. Ovde se delovi postavljaju na traku, radi se njihova priprema za šivenje, kao i samo šivenje. Priprema obuhvata stanjivanje rubova, lepljenje raznih vrsta pojačanja, stanjivanje, obeležavanje, slepljivanje delova koji se šiju. Odvojeno se

 Gornjište se zajedno sa đonovima stavlja na traku.

Postoji niz operacija pre konačnog slepljivanja lica i đona. Da bi se gornjište postavilo na kalup, prvo se vrši njegovo zagrevanje, odnosno termička aktivacija, koja omogućava oblikovanje. Prednji deo se oblikuje na kalupu pomoću mašine (špic - aparat). Sledi oblikovanje strana i zadnjeg dela njihovim navlačenjem na kalup na koji je prethodno pričvršćena temeljna tabanica. Posle oblikovanja ide priprema donjeg dela lica (upusta) za lepljenje. Prvo se radi skidanje viška materijala i falti, a onda ravnanje upusta. Poslednja operacija pred lepljenje je označavanje dela gornjišta, koji se mora obrusiti pre nanošenja lepila. Ovo se radi da bi se skinuo gornji sloj kože, koji je najčešće prekriven zaštitnim slojem, kao i da bi se dobila što veća aktivan površina za lepljenje. Kod premazivanja đona i upusta, strogo se vodi računa o broju premaza kao i o vremenu između dva premaza i između premaza i lepljenja. Premazani delovi se moraju termički aktivirati na tačno određenoj temperaturi u određenom vremenskom intervalu. Gornjište se slepljuje sa đonom i postavlja u presu, gde se takođe vodi računa o pritisku i vremenu presovanja.

oblikovanje prednjeg dela cipele i premazivanje đonova lepilom

Posle presovanja, cipela ide na konačnu doradu, odnosno finiš. U zavisnosti od vrste kože, kao i efekta koji želimo da postignemo (povećanje intenziteta boje, sjaj, efekat istrošenosti) primenjuje se više vrsta finiša. Finiš se može raditi kremanjem gornjišta, nanošenjem posebnog tečnog sredstva kompresorom – apretiranje, nanošenjem voska pomoću rotirajućih četki ili se može raditi kombinacija ovih metoda. Na kraju se vrši kontrola cipele i pakovanje.

Tokom proizvodnje, u cilju kontrole kvaliteta lepljenja, uzimaju se nasumični uzorci i ispituje se jačina lepljenja. Ispitivanje jačine lepljenja se vrši i u tehničkoj pripremi, kada je cipela spremna za proizvodnju. Ovo se radi u slučajevima kada se upotrebljava nova vrsta materijala ili nova vrsta đona.

ispitivanje jačine lepljenja na dinamometru